Transkrypcja video Fizjologia dojrzewania

00:00:00 

00:00:04 

00:00:06 

00:00:06 

00:00:08 

00:00:16 

00:00:18 

00:00:20 

00:00:21 

Dzień dobry państwu na wstępie chciałam państwu przedstawić fizjologię, czyli prawidłowy przebieg dojrzewania. 

00:00:31 

Yy prawidłowy przebieg procesu dojrzewania i funkcjonowania w dorosłym życiu zależy od sprawnego działania osi poz burzowo przypadkowo granada lnej. 

00:00:42 

00:00:43 

U płci męskiej gonagall libery na pobudza przysadkę do wydzielania gonadotropin atas kolei pobudza jądra do wydzielania testosteronu, a w dalszym etapie do sprawnego przebiegu spermatogenezy. 

00:00:59 

Jak widać, gonady pozostają w z przysadką i spod wzgórzem ujemnym sprzężeniu zwrotnym, to znaczy im więcej wydziela się testosteronu, tym silniej hamowane jest wydzielanie gonadotropin. 

00:01:12 

Przez Przysadkę i Gona do Libery ny przez podwzgórze. 

00:01:17 

Tak się dzieje w dojrzałym życiu, natomiast tuż po porodzie cała oś ulega uśpieniu i gonadotropiny są w zasadzie w pierwszym etapie nieoznaczonych. 

00:01:31 

Jednak wkrótce pojawia się wzrost stężenia lh pobudzający te malutkie jądra chłopca po urodzeniu do wydzielania testosteronu. Dlaczego się tak dzieje do dziś? Nie jest to w pełni wyjaśnione. 

00:01:34 

00:01:47 

Nazywamy ten okres mini pół berti, czyli mini dojrzewanie i trwa ona mniej więcej do 5 6 miesiąca. 

00:01:54 

00:01:55 

Dla endokrynologa dziecięcego jest to tak zwane okienko diagnostyczne, dlatego, że zanim gonadotropiny spadną do poziomu prawie, że nie oznacza lnego, jesteśmy w stanie przeprowadzić wstępną diagnostykę zaburzeń rozwoju płci u chłopca. Jeżeli cały układ funkcjonuje prawidłowo. 

00:02:17 

00:02:17 

To jak państwu narysowałam na tym slajdzie lh stymuluje komórki Lega w jądrze do wydzielania testosteronu, jest przez niego hamowane. 

00:02:27 

Zwrotnie fsh jest głównym hormonem pobudzającym spermatogenezy w komórkach. Sektor jego kanalików, plemnik odtwórczych i jest skanowany przez jeszcze jeden hormon wydzielany w jądrach, czyli infy bine. 

00:02:41 

00:02:42 

Wysokie stężenie innych i bimy i jeszcze 2 hormonu zwanego hormonem anty Miller Owskim wskazuje w tym okresie, kiedy go nada jest jeszcze uśpiona, na właściwe działanie komórek salto regą, czyli w okresie pokwitania owym możemy te 2 hormony wykorzystać do diagnostyki sprawnego działania tego układu u chłopca. 

00:03:06 

00:03:09 

Ten schemat przedstawia funkcjonowanie osi podwzgórze przysadka gonady u płci żeńskiej jest on troszeczkę bardziej skomplikowany, bo gonady wydzielają już nie jeden hormon, ale 2 bo i estradiol i progesteron. I jeszcze do tego występuje takie dziwne zjawisko zarówno hamowania zwrotnego, czyli tak jak u mężczyzn. Jaki pobudzenia? 

00:03:34 

Na życie się państwu zdziwić, jak jednocześnie może dojść i do hamowania, i do pobudzania. Przedstawię to państwu na kolejnym slajdzie, mianowicie w trakcie prawidłowo trwającego cyklu miesięcznego u Kobiety narastające stężenie estradiolu w fazie folikularnej. 

00:03:53 

Powoduje wyrzut stężenia lh. 

00:03:56 

00:03:56 

Dochodzi do jajeczkowania, do wytworzenia się ciałka żółtego i prawidłowo funkcjonujące ciałko żółte produkujące progesteron i również częściowo estradiol stymuluje spadek stężenia obu gonadotropin. 

00:04:14 

Ale zanim dojdzie do takiego w pełni wykształconego cyklu miesięcznego, oczywiście mamy znowu etap niemowlęcy i wczesnodziecięcym. I tu niestety nie mamy tak wyraźnego okienka diagnostycznego jak u chłopca. 

00:04:28 

00:04:28 

Cóż, ponieważ jak Państwo widzicie stężenia estradiolu ulegają tutaj dużym wahaniom, a stężenia obu gonadotropin są bardzo niskie. 

00:04:40 

Jaka jest rola gonadotropin w procesie dojrzewania u dziewcząt lh pobudza komórki osłonki jajnika tak zwane komórki Te klne do wydzielania steroidów płciowych i jest przez to steroidy hamowana zwrotnie. 

00:04:56 

00:04:56 

Jest sh działa na komórki warstwy ziarnistej pęcherzyków jajnikowych, pobudzając ich wzrost i nasilając ekspresje aromatazy enzymu niezbędnego do produkcji androgenów androgenów. Natomiast komórki warstwy ziarnistej produkują znowu znaną nam już z poprzednich slajdów Inchi Biny hamującą działanie Fsk. 

00:05:21 

00:05:22 

00:05:22 

00:05:23 

Jak wygląda ten proces dojrzewania na przestrzeni lat? Przedstawili nam bardzo dawno temu badacze, którzy u zdrowych chłopców mierzyli wydzielanie gonadotropin okresie przed i po kwita nio wym przez 24 godziny na dobę. 

00:05:43 

00:05:43 

Proszę zwrócić uwagę, że u tego chłopca, który nie wszedł jeszcze w okres pokwitania, mimo masz, że ma 11,5 lat, ale na nieco opóźniony wiek kostny lh jest praktycznie nie oznacza lna w ciągu dnia w ciągu nocy pojawiają się już niewielkie jej szczyty, ale są one też jeszcze bardzo niewielkie. Proszę zwrócić uwagę na skalę ta skala pokazuje stężenia lh do wartości zaledwie jednej jednostki na litr. 

00:06:12 

00:06:12 

00:06:12 

00:06:13 

W późniejszych etapach dojrzewania u chłopca, który ma 13,5 lat, również ma nieco opóźniony wiek kostny, ale dochodzi już do wyraźnego wydzielania lh zarówno w ciągu dnia, bo ta skala się tutaj zmieniła. Proszę zużyć uwagę, że tu już jest siódemka, a nie jedynka, ale piękne, regularne szczyty wydzielania lh pojawiają się główne w nocy w postaci tak zwanych zębów piły. Te regularne wyrzuty lh są niezbędne. 

00:06:45 

Do prawidłowego przebiegu dojrzewania u obu płci. 

00:06:49 

00:06:50 

U tego chłopca, który wprawdzie jest nieco młodszy kalendarzowo od poprzedniego, jest nieco przyspieszony wiek kostny i proszę zobaczyć, jak wyraźne szczyty wydzielania lh występują już zarówno w ciągu dnia, jak i w ciągu nocy. 

00:07:08 

Jeżelibyśmy sumo wali to, co państwu pokazałam na poprzednich slajdach, to taki autentyczny narastanie, autentyczne narastanie wydzielania lh pojawia się u chłopców około 10 11 roku życia. Nieco mniejszy jest również wzrost stężenia fsh. 

00:07:28 

00:07:30 

Pod wpływem tych gonadotropin wydzielają się nie tylko hormony wgo na dach, ale uczynia ją się również nadnercza. 

00:07:38 

Gdzie wydzielają się również androgeny w postaci dechy do epi Jan Drozd Enronu i jego siarczanu, który częściej oznaczamy w surowicy, bo jest bardziej stabilny, jak i wzrasta stężenie testosteronu wydzielanego zarówno przez gonady, jak i przez nadnercza. 

00:07:55 

Co ciekawe, część tych hormonów męskich ulega pod wpływem aromatazy konwersji do estradiolu. Stąd taka ginekomastia powie pojawiająca się w okresie pokwitania owym będąca częstą przyczyną zgłaszania się chłopców w tym wieku do endokrynologa. 

00:08:04 

00:08:15 

Ponieważ budzi ona niepokój zarówno u rodziców, jak i u chłopca. Na szczęście jest to proces przejściowy, nie wymagający żadnej interwencji lekarskiej. 

00:08:26 

Stężenia gonadotropin u dziewczynek w narastają wcześniej, bo proszę zwrócić uwagę, że to jest 9 10 rok życia lub niż dominującym hormonem. Jest tutaj jutro piña. 

00:08:42 

Pod wpływem obu gonadotropiny. 

00:08:46 

Dochodzi do wzrostu estradiolu, a w momencie, kiedy pojawia się pierwsza miesiączka i dochodzi do jajeczkowania, wzrasta również stężenie progesteronu w fazie lutealnej. 

00:08:56 

00:08:57 

U dziewczynę to również dochodzi do aktywacji nadnerczy, które wydzielają niewielkiej ilości androgenów. Te androgeny są niezbędne, ażeby u dziewczynki pojawiło się owłosienie płciowych tak zwanych okolicach hormon o zależnych, czyli na wzgórku łonowym i pod pachami. 

00:09:17 

Nie przyjemnym efektem ubocznym wydzielania się tych androgenów jest pojawiający pojawiający się w tym okresie często trądzik nadmierne przedłuż przetłuszczanie się włosów i nieprzyjemny. 

00:09:28 

Zapach potu. 

00:09:30 

00:09:32 

Jak wygląda fizjologiczne dojrzewanie u chłopców? Średnio jest to wiek około 12 lat, ale proszę zwrócić uwagę, że ta rozpiętość wieku jest bardzo duża, bo zarówno chłopiec dziewięcioletni może zacząć dojrzewać, jak i możemy czekać prawie 5 lat, bo u chłopca czternastoletniego, to dojrzewanie powinno się już absolutnie rozpoczął. 

00:09:55 

00:09:56 

Od czego dojrzewanie u chłopca się zaczyna od delikatnego powiększania objętości jąder. 

00:10:03 

Pojawia się prawie równolegle owłosienie płciowy i za chwilę skok wzrostowy, czyli przyspieszenie tempa wzrastania prawie równolegle z powiększaniem się długości prącia. 

00:10:16 

00:10:17 

U dziewczynek wszystkie te etapy przebiegają nieco wcześniej. Początek dojrzewania fizjologicznego już może przypadać na 8. Rok życia, ale skolei możemy tylko czekać do 13 roku życia, czyli krócej niż u chłopców. 

00:10:32 

Dojrzewanie rozpoczyna się od delikatnego powiększania się piersi, bo jak pojawiają się takie okolice brodawek sutkowych, niewielkie zgrubienia tkanki, gruczołowe. 

00:10:43 

00:10:44 

Prawie w tym samym okresie pojawia się owłosienie płciowe i skok wzrostowy o wiele wcześniej niż u chłopców, czyli możemy sobie łatwo wyobrazić, że mniej więcej w 3. 4 klasie wszystkie dziewczynki zaczynają przerastać swoich rówieśników płci męskiej. 

00:11:00 

Miesiączka zwykle występuje około 3 lat od początku dojrzewania. O każdym razie powinna się ona pojawić przed 15 rokiem życia. 

00:11:12 

Na siatkach centylowych wzrostu. Chciałam państwu pokazać właśnie ten skok wzrostowy, o którym mówiliśmy przed chwilą. Pojawia się on dużo wcześniej u dziewczynek niż u chłopców i jest jednym z sygnałów prawidłowo postępującego dojrzewania. 

00:11:21 

00:11:28 

Dlaczego jedne dzieci zaczynają dojrzewać wcześniej już inne? Dlaczego ta rozpiętość dojrzewania na przestrzeni 5 lat uważana jest za fizjologiczną? 

00:11:39 

00:11:40 

Cały proces dojrzewania rozpoczyna się tak, jak państwo już mówiłam od podwzgórza, ale nie jest ona wyłączone z działania neuro hormonów, a również czynników zewnętrznych na to, czy rozpoczyna się dojrzewanie wcześniej czy później, ma wpływ również wiele genów. 

00:11:58 

Wiele białek neuro hormonalnych proces ten, jak państwo widzicie, ma wiele znaków zapytania także do dziś nie bardzo wiemy, co tak jest. 

00:12:09 

Do końca odpowiedzialne za rozpoczęcie lub zakończenie procesu dojrzewania. 

00:12:15 

00:12:16 

Wiemy, że czynnikami wpływającymi na czas jego wystąpienia są wpływy rodzinne, stąd bardzo ważne jest pytanie się rodziców badanego dziecka, kiedy u nich rozpoczął się proces dojrzewania. Czynniki genetycznej, rasowe rasy południowe dojrzewają zdecydowanie wcześniej niż na przykład Skandynawowie. 

00:12:37 

00:12:38 

Fil stopień odżywienia dziewczęta, szczególnie dziewczęta właśnie z nadwagą dojrzewają wcześniej, natomiast dziewczęta z anoreksją będą na pewno miały cechy dojrzewania o wiele później. 

00:12:51 

Bardzo intensywny trening fizyczny, może również opóźniać wystąpienie fizjologicznego dojrzewania, także przewlekłe choroby, szczególnie te, które wymagają leczenia sterydami, mogą bardzo negatywnie wpłynąć na pojawienie się cech dojrzewania. 

00:13:08 

00:13:10 

Jak oceniamy, dojrzewanie jest to tak. 

00:13:14 

Taka skala zwana skalą tannera, chociaż w zasadzie powinna się nazywać skalą marshall'a tannera, gdzie określane są stadia dojrzewania za pomocą. 

00:13:25 

Yy cyfr od jeden do 5. Proszę zwrócić uwagę, że nie ma cyfry zerowe. 

00:13:30 

00:13:31 

Jeden K jest to stan przed pokwitowań owy u dziewczynki. Wtedy gruczoły piersiowe są zupełnie niewyczuwalne. 

00:13:38 

Staw stadium 2 czy stopień 2 to jest pojawienie się niewielkiej grudki tkanki gruczołowej w okolicy brodawki służbowej. 

00:13:48 

To to powiększanie się może być asymetryczne, także może zacząć się tylko o jednej piersi i nie jest to wcale objawem i niepokojące. 

00:13:56 

00:13:57 

Stadium 3 jest to już zarysowany kształt. 

00:14:02 

Piersi łącznie z brodawką sutka ową stadium 4 dochodzi do uwypuklenia brodawki sutkowej na ukształtowanej piersi kobiecej i stadium 5 tu akurat niefortunnie pokazane, bo jest tutaj wciągnięta brodawka to pełni w pełni wykształcona kobieca pierś. 

00:14:23 

00:14:24 

Równolegle wg skali tannera określamy stadia rozwoju owłosienia płciowego u dziewczynki przed okresem pokwitania tego owłosienia nie ma chociaż matki, czasem są zaniepokojone takim meszkiem występującym na spojeniu łonowym. 

00:14:40 

To nie jest owłosienie płciowy. Jest to cecha zależna od skóry i taki meszek może występować również na plecach albo na kończynach. Natomiast prawidłowe owłosienie Płciowy to są twardy, często skręcone włosy pojawiające się najpierw. 

00:14:56 

Na wewnętrznej powierzchni warg sromowych. 

00:15:00 

W stadium 3 to owłosienie widoczne już jest na spojeniu łonowym. Wpadłem 4 i 5 rozszerza się ona na boki, przychodząc nieco na powierzchnię ud. 

00:15:05 

00:15:12 

Nie muszę państwu tłumaczyć, że stadium 2 czasem jest bardzo trudno uchwytny, ponieważ rzadko, kiedy w ogólnym badaniu pediatrycznym badamy owłosienie na wewnętrznej powierzchni warg sromowych. 

00:15:25 

00:15:27 

Po chłopców, tak jak już państwu mówiłam dość trudno uchwycić 2 fazę dojrzewania, dlatego, że powiększenie tych jąder jest bardzo dyskretne i często bardzo niewiele się one różnią stadium pierwszym od stadium 2, ostatnim 3 już dochodzi do wydłużenia się i po zy marszczenia skóry na mosznie pojawia się owłosienie płciowej i wydłuża się nieco froncie. Także to stadium jest dużo lepiej uchwytny, no i kolejne stadia. 

00:15:56 

00:15:57 

Polegają na poszerzeniu się obszaru pokrytego owłosieniem i wydłużaniem mos w moszny i zwiększaniem objętości jąder. 

00:16:06 

Jak możemy określić, czy rzeczywiście jądra zaczynają się u tego chłopca powiększać i jaką przyjmują objętość? Do tego celu służy bardzo proste urządzenie zwane orchid o metrem para Dera, gdzie na niebiesko zaznaczone są jądra przed pokwitowań owe natomiast od numeru 4 jest to objętość jąder pokwitowań owych. 

00:16:20 

00:16:32 

Przekładamy taki schemat jądra do badanego jądra u chłopca i staramy się określić, jaki schemat pasuje nam do jego jąder. 

00:16:42 

Co ciekawe, Scott pokwitania nowy u chłopca występuje dopiero przy objętości jąder około 10 ml. Czasem to badanie, które wydaje się proste, nie jest wcale takie łatwe do przeprowadzenia, bo taki młody mężczyzna bardzo się wstydzi. 

00:16:49 

00:16:58 

00:16:59 

I musimy tutaj być bardzo delikatnie i musimy uszanować jego intymność, a czasem jeżeli absolutnie chłopak nie zgadza się na pokazanie nam swoich narządów płciowych zewnętrznych, dajemy mu do ręki orchis do MI mówimy, żeby spróbował sam sobie zmierzyć objętość jąder na. Przykład w łazience i i podał nam według niego jakiej objętości te jądra są. Oczywiście wtedy nie jest to badanie takie dokładne i musimy to zaznaczyć. 

00:17:29 

W dokumentacji, że to badanie zostało przeprowadzone przez pacjenta, a nie przez lekarza. 

00:17:36 

00:17:37 

U dziecka w wieku pokwitania owym możemy mieć do czynienia z ogromnymi wahaniami nastroju z niechęcią wobec badania się u lekarza, także jak już podkreślałam, musimy tutaj być bardzo delikatni i musimy zwracać uwagę na to, że dziecko ma prawo do swoich stref intymnych i nie zawsze chętnie poddaje się takiemu badaniu. 

00:18:03 

00:18:04 

00:18:04