Sposób przeprowadzania szczepień ochronnych określają przepisy Rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych. Cezurą wiekową pozwalającą na przeprowadzenie szczepień u dziecka bez obecności opiekuna jest ukończony 6. r,ż.
Opieka gwarantowana ustawowo
Obowiązkowe szczepienia ochronne a także lekarskie badanie kwalifikacyjne u dzieci, które nie ukończyły 6. r.ż., zawsze trzeba przeprowadzać w obecności osoby, która sprawuje prawną pieczę nad dzieckiem albo jest jego opiekunem faktycznym – wynika to bowiem z treści § 7 ust. 1 rozporządzenia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych.
Oprócz rodziców i innych opiekunów prawnych, do grona osób upoważnionych do towarzyszenia dziecku należą również osoby sprawujące, bez obowiązku ustawowego, stałą opiekę nad dzieckiem, które z uwagi na wiek, stan zdrowia albo stan psychiczny wymaga takiej opieki. Obecność tych osób musi być zapewniona w każdym przypadku, ze względu na wiek dziecka, a nie tylko na żądanie przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego niepełnoletniego pacjenta. Zasady te mają zastosowanie zarówno w razie szczepienia noworodków w szpitalu, jak i później szczepienia dziecka w przychodni.
Analogiczne zasady dotyczące obecności opiekunów obowiązują przy przeprowadzaniu konsultacji specjalistycznej u dziecka, u którego lekarskie badanie kwalifikacyjne daje podstawy do długotrwałego odroczenia obowiązkowego szczepienia ochronnego.
Stosownie do regulacji art. 21 ust. 1 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, prawo pacjenta do obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych jest gwarantowane ustawowo. Warto pamiętać, że jest to prawo przysługujące samemu pacjentowi, nie zaś osobie, która sprawuje prawną pieczę nad nim albo jego opiekunowi faktycznemu. Realizacja tego prawa odbywa się zatem w interesie dziecka. Wprowadzenie obowiązku obecności opiekunów służy nie tylko poszanowaniu praw małoletnich pacjentów, ale stwarza równocześnie możliwość przekazania lekarzowi informacji na temat uwarunkowań zdrowotnych, mogących stanowić jakiekolwiek przeciwwskazanie do wykonania szczepień.
Brak obowiązku obecności
Jak reguluje to dalsza część wskazanego powyżej rozporządzenia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych, u osoby, która ukończyła 6. r.ż., a nie osiągnęła pełnoletności, można już przeprowadzić obowiązkowe szczepienia ochronne bez obecności osoby sprawującej prawną pieczę nad tą osobą albo opiekuna faktycznego, ale po uzyskaniu ich pisemnej zgody oraz informacji na temat uwarunkowań zdrowotnych, które mogłyby stanowić ewentualne przeciwwskazanie dla takich szczepień. Z przytoczonego przepisu wynika więc wprost, że dzieci powyżej 6. r.ż. można szczepić bez obecności opiekuna, warunkiem jest jednak uzyskanie uprzednio pisemnej zgody na szczepienie. Zgoda taka musi przybrać formę pisemną, czyli zostać podpisana wcześniej przez rodzica bądź ustanowionego opiekuna i dopiero po uzyskaniu zwrotnej informacji na temat uwarunkowań zdrowotnych, mogących stanowić przeciwwskazanie do szczepień, szczepienie może zostać wykonane. Wymaganą zgodę opiekuna dołącza się do karty uodpornienia. W s...
